Miotła zbożowa jest powszechnie występującym chwastem jednoliściennym w uprawie zbóż ozimych. Jednak jej presja różni się w zależności od ich gatunku, najczęściej można ją spotkać w pszenicy ozimej, a w innych gatunkach stanowi mniejszy problem. W formach jarych występuje bardzo rzadko i ustępuje miejsca między innymi chwastnicy jednostronnej. W zbożach ozimych można zwalczać miotłę zbożową zarówno jesienią, jak i wiosną. Szerokie okno zwalczania miotły zbożowej, umożliwia jej skuteczną eliminację przed wytworzeniem przez nią ziarniaków, które będą źródłem zachwaszczenia w kolejnych latach uprawy.
Miotła zbożowa to chwast jednoliścienny
Nazwa tej grupy chwastów pochodzi od cechy morfologicznej, która jest widoczna podczas kiełkowania i wschodów. Rośliny z tej grupy mają tylko jeden liść zarodkowy. Na polach uprawnych można spotkać zarówno chwasty jednoroczne, jak i wieloletnie należące do tej rodziny.
Miotła zbożowa to roślina jednoroczna, ale jej wschody są przesunięte w czasie i mogą występować zarówno jesienią, jak i wiosną. Chwast dobrze zimuje, dlatego też jego zwalczanie jesienią, w niskich fazach rozwojowych jest bardziej efektywne.
Miotła zbożowa charakteryzuje się wysoką plennością — jedna roślina może wytworzyć nawet 12 000 nasion. Brak skutecznej ochrony herbicydowej wzbogaca glebowy bank nasion. Nasiona kiełkują w kolejnych uprawach w płodozmianie. Z racji bardzo krótkiego zmianowania, są to zwykle zboża ozime, co może prowadzić do kompensacji miotły zbożowej.
Próg ekonomicznej szkodliwości miotły zbożowej
Próg ekonomicznej szkodliwości informuję jakie nasilenie występowania chwastu powoduje stratę w plonie wyższą niż koszt wykonania zabiegu herbicydem. W przypadku miotły zbożowej próg ten wynosi od 10 do 20 roślin na 1 m2, co odpowiada nawet 50 wiechom widocznym w okresie dojrzałości pełnej zbóż.
Miotła zbożowa — ukryty przeciwnik
Podczas wzrostu jej części wegetatywne nie przerastają łanu zbóż i w związku z tym jest trudna do zaobserwowania bez wnikliwej lustracji. Dopiero w okresie wiechowania miotły zbożowej widoczna jest rzeczywista skala jej presji, a na zabieg chwastobójczy jest zwykle już za późno.
Zwalczanie w innych uprawach niż zboża
Pomimo tego, że miotła zbożowa raczej rzadko występuje w innych uprawach niż zboża ozime, należy je monitorować pod kątem jej występowania. W uprawach dwuliściennych takich jak rzepak ozimy, ziemniak, burak cukrowy do zwalczania miotły zbożowej można wykorzystać herbicyd dedykowany do zwalczania chwastów jednoliściennych, zawierający jedną z substancji czynnych:
- chizalofop-P etylu
- propachizafop
- fluazyfop-P butylu
- kletodym
W przypadku uprawy kukurydzy istnieje wiele powszechnie stosowanych substancji czynnych, takich jak nikosulfuron, s-metolachlor i rimsulfuron, które mogą być używane do zwalczania chwastnicy jednostronnej, a przy okazji także miotły zbożowej. W związku z tym w uprawie kukurydzy nie stanowi ona większego problemu.
Zwalczanie miotły zbożowej — wiosną
Wiosenne zwalczanie miotły zbożowej wykonywane jest w przypadku:
- niewykonania jesiennego zabiegu spowodowanego brakiem możliwości wjazdu w pole w wyniku niekorzystnego przebiegu pogody
- późnym siewem ozimin
- preferowaną technologią — brak jesiennych zabiegów
- niezadowalającą skutecznością jesiennych rozwiązań
- dużą presją miotły zbożowej i jej przesuniętymi w czasie wschodami
W przypadku decyzji o wykonaniu zabiegu wiosennego można wykorzystać jeden z produktów zawierających substancję czynną:
- chlorotoluron
- pinoksaden
- fenoksaprop - p - etylu
- jodosulfuron metylosodowy
- piroksulam
- propoksykarbazon sodu
Zapobiegaj odporności miotły zbożowej
Miotła zbożowa z racji dużej plenności bardzo szybko wytwarza biotypy odporne na działanie pojedynczych substancji czynnych, a nawet całych grup chemicznych wg HRAC. Dlatego też bardzo ważne jest prowadzenie przemyślanej eliminacji miotły zbożowej, zwłaszcza w zbożach. Do tego celu należy wykorzystywać produkty zawierające substancje z różnych grup chemicznych. Bezwzględnie nie można stosować produktów zawierających substancje czynne o tych samych mechanizmach działania w układzie jesień — wiosna.
Nie tylko miotła zagraża uprawom
Chwasty jednoliścienne są bardzo powszechne w uprawach polowych. Występowanie konkretnych gatunków jest mocno zróżnicowane w zależności od rodzaju uprawy i najczęściej spotykamy:
- chwastnicę jednostronną
- miotłę zbożową
- samosiewy zbóż
- wyczyniec polny
- stokłosy
- włośnice
- owies głuchy
- perz zwyczajny
Inne chwasty jednoliścienne występują w kukurydzy, a inne w pszenicy ozimej. Dobór herbicydów do ich zwalczania powinien być dostosowany do składu gatunkowego określonego podczas lustracji pola.
Warto zauważyć, że do chwastów jednoliściennych zaliczane są również samosiewy zbóż, czyli gatunki, które nie są aktualnie celowo uprawiane na danym polu, ale które mogą pojawić się wśród innych roślin uprawnych. Ich zwalczanie jest bardzo ważne zwłaszcza w uprawie rzepaku ozimego.
Chwasty jednoliścienne stanowią naturalne źródło chorób i szkodników dla zbóż ozimych i jarych, dlatego też powinny być zwalczanie zarówno w zbożach, jak i innych uprawach.
