Jan Ignacy Felbiger, choć urodzony w Głogowie, wpłynął na edukację całej Europy Środkowej. Jego nowatorskie metody nauczania i odwaga w walce z przestarzałymi praktykami szkolnymi zmieniły oblicze szkół na Śląsku i poza nim. Poznajcie niezwykłą postać, która zrewolucjonizowała sposób kształcenia i pozostawiła trwały ślad w historii oświaty!
- Głogów miejsce narodzin innowatora edukacji
- Jak głogowianin zmieniał szkoły na Śląsku i w Wiedniu
- Zaskakujące fakty o Janie Ignacym Felbigerze związane z Głogowem
Głogów miejsce narodzin innowatora edukacji
6 stycznia 1724 roku w Głogowie przyszedł na świat Jan Ignacy Felbiger – syn poczmistrza Antona Felbigera, który dzięki cesarzowi Karolowi VI Habsburgowi otrzymał szlachectwo. To właśnie tutaj rozpoczęła się droga człowieka, który miał odmienić szkolnictwo na Śląsku i w całej monarchii habsburskiej.
Po nauce w lokalnych szkołach Felbiger kontynuował studia teologiczne we wrocławskim Leopoldinum, uczelni prowadzonej przez jezuitów. W 1745 roku przyjął święcenia kapłańskie i dołączył do kanoników regularnych w Żaganiu, gdzie po trzynastu latach został opatem.
Jak głogowianin zmieniał szkoły na Śląsku i w Wiedniu
Felbiger nie poprzestał na roli duchownego – jego pasją stała się edukacja. Współpracując z berlińskim pedagogiem Johannem J. Heckerem, wysyłał młodych nauczycieli do seminariów, a jednocześnie sam tworzył własne metody nauczania. Jego tzw. metoda żagańska opierała się na aktywnym udziale uczniów: czytaniu wspólnym, zadawaniu pytań i odpowiadaniu, zgłaszaniu się przez podniesienie ręki oraz podziale na klasy – rozwiązania dziś standardowe, ale wtedy rewolucyjne.
Co ważne, stanowczo sprzeciwiał się karom cielesnym i promował stopniowanie trudności materiału oraz rozumowe podejście do nauki. Wprowadził także podręczniki szkolne dostępne nawet w języku polskim oraz regulaminy dla szkół wiejskich i katolickich.
Dzięki aprobacie króla Fryderyka II jego reformy objęły cały Śląsk. Felbiger nadzorował szkoły archidiakonatu głogowskiego, a później całej prowincji śląskiej. Po pięćdziesiątce przeniósł się do Wiednia, gdzie na prośbę cesarzowej Marii Teresy objął stanowisko Głównego Komisarza Edukacji. Tam przeprowadził szerokie reformy habsburskiego systemu oświaty, które stały się wzorem dla innych krajów europejskich.
W trakcie swojej kariery wydał liczne publikacje – od regulaminów szkolnych po podręczniki i katechizmy dla nauczycieli. Po śmierci Marii Teresy kontynuował pracę w Bratysławie jako proboszcz aż do swojej śmierci 17 maja 1788 roku.
Zaskakujące fakty o Janie Ignacym Felbigerze związane z Głogowem
Nie tylko edukacja była domeną Felbigera – to on zainstalował pierwszy piorunochron na Śląsku! W 1769 roku umieścił go na wieży kościoła parafialnego w Żaganiu, kilkanaście lat po wynalezieniu tego urządzenia. Ten fakt pokazuje jego otwartość na nowoczesność i troskę o bezpieczeństwo społeczności.
Dzięki swoim osiągnięciom zdobył uznanie nie tylko na Śląsku, ale również w Prusach, Austrii, Rzeczypospolitej i Rosji. Podręczniki opracowane przez Felbigera były wykorzystywane jeszcze przez wiele dekad po jego odejściu.
Wg inf z: UM Głogów
