W 2020 roku, przy okazji Jubileuszu 900-lecia powołania Kapituły Kolegiackiej w Głogowie, została wybita z miedzi moneta okolicznościowa o średnicy 28 mm i nominale „Jeden Grosz Kolegiacki”. Na jej awersie znajduje się dzisiejszy widok najstarszej głogowskiej świątyni (według projektu Kingi Domańskiej) i otoczony napisem: „Głogów – Kapituła Kolegiacka 1120-2020”. Rewers zawiera cyfrę „Jeden” połączoną z literą „G”, nawiązującą do Głogowa. Całość otacza napis: „Grosz Kolegiacki bity z Polskiej Miedzi” ponieważ fundatorem monet był KGHM Polska Miedź S.A. – oddział ZG Rudna.
Początkowo moneta wyszła w nakładzie 1000 sztuk, jednak wraz z ogromnym zaangażowaniem, jakim cieszyła się wśród nie tylko lokalnej społeczności ale również numizmatycznych kolekcjonerów – dodatkowo wybito ją w liczbie 400 egzemplarzy.
Moneta, znajdująca się w ochronnym kapslu i wpięta we wspominaną książeczkę, stała się cegiełką na pozyskanie wiernej rekonstrukcji obrazu Lucasa Cranacha Starszego „Madonna z Dzieciątkiem” z 1518 roku, wywiezionego z głogowskiej kolegiaty pod koniec II wojny światowej i do dziś znajdującego się na terytorium Federacji Rosyjskiej. Wierną rekonstrukcję obrazu wraz z odtworzeniem ramy wykonał artysta oraz doktor z zakresu konserwacji i restauracji dzieł sztuki – Łukasz Nawrocki. Uroczyste przekazanie dzieła miało miejsce w kolegiacie 21 grudnia 2020 roku.
„Jeden Grosz Kolegiacki” spotkał się z tak dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców dlatego też, pod koniec 2021 roku, udało się zrealizować kolejny głogowski numizmat: „Jeden Gryphius”, który został wybity przy okazji 2. rocznicy funkcjonowania Teatru im. Andreasa Gryphiusa.
Podobnie jak moneta kolegiacka, również ta – mająca podobną średnicę – 28 mm, została wybita z polskiej miedzi w nakładzie 1000 sztuk. Na jej awersie znajduje się dzisiejszy widok głogowskiego teatru z uwypuklonym portalem głównym, otoczony napisem: „Teatr im. Andreasa Gryphiusa w Głogowie”. Rewers zawiera cyfrę „Jeden” połączoną z wizerunkiem patrona budynku – Andreasa Gryphiusa. Moneta znajduje się w ochronnym kapslu, wpięta w okolicznościową książeczkę, w której znaleźć można opisy zarówno dotyczący patrona teatru – Andreasa Gryphiusa oraz krótkie dzieje budynku.
Przypomnijmy, że żyjący w XVII w. Andreas Gryphius był poetą lirycznym, tłumaczem, uczonym, poliglotą. Do dziś uchodzi za jednego z największych niemieckich twórców w okresie XVII wieku oraz najwybitniejszego reprezentanta tzw. śląskiej szkoły barokowej. Natomiast budynek teatru, powstały w 1799 roku, został poważnie uszkodzony w trakcie działań wojennych w 1945 roku. Po wojnie ulegał dalszej degradacji. W ciągu kolejnych dekad pojawiał się szereg koncepcji jego odbudowy, jednak żadna z propozycji nie doczekała się ostatecznej realizacji. W 2016 roku, z inicjatywy prezydenta Głogowa – Rafaela Rokaszewicza, rozpoczęło się przygotowywanie dokumentacji projektowej odbudowy, zaś rok później ruszyły główne prace. 22 listopada 2019 roku odbył się w budynku premierowy spektakl pt. „Piast” Andreasa Gryphiusa, w reżyserii Roberta Czechowskiego, przetłumaczony na język polski przez dr. Marcina Błaszkowskiego.
Numizmat „Jeden Gryphius” również jest cegiełką na głogowską kolegiatę. Zbiórkę prowadzi oddział Caritas przy parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Głogowie. Monety są rozprowadzane po niedzielnych nabożeństwach przy kolegiacie, są też dostępne w biurze obsługi klienta głogowskiego teatru. Inicjatorem i koordynatorem obu projektów – obok niżej podpisanego – był również Zdzisław Błażejewski z Towarzystwa Ziemi Głogowskiej. Okolicznościowe książeczki (karty numizmatyczne) wykonali: Magdalena i Krzysztof Reszewicz z firmy Xero-Max w Głogowie, zaś nad projektami i jego wykonawcami czuwał proboszcz parafii kolegiackiej – ks. kan. Rafał Zendran.
Istnieje zatem jeszcze szansa na nabycie obu tych numizmatów, zaś inicjatorzy myślą już o kolejnej głogowskiej monecie…
Tekst: Dariusz A. Czaja
