W ostatnich latach osiedle Żarków zmieniło się nie do poznania. Warto więc zauważyć najnowszą historię tego miejsca, a przede wszystkim przypomnieć o pokoszarowych budynkach, które dziś w znacznej części już nie istnieją.
Wspomniane koszary zostały wybudowane w latach 1895-1896, a stacjonował w nich l. batalion 58. regimentu piechoty, wzmocniony w 1909 roku kompanią karabinów maszynowych. Tuż przed wybuchem I wojny światowej Żarków liczył 453 mieszkańców oraz 600 stacjonujących w koszarach żołnierzy. Podczas II wojny światowej więziono w nich jeńców brytyjskich, a po zakończeniu tego konfliktu, już w polskiej rzeczywistości, budynki zaadaptowano na mieszkania zakładowe i komunalne. Był to jeden z nielicznych zachowanych przykładów przedwojennego układu urbanistyczno-architektonicznego w mieście. Jednak degradacja zabudowy następowała z każdym dziesięcioleciem, co spowodowało, że na początku XXI wieku był to teren najbardziej zaniedbany. Stan budynków oraz infrastrukturę oceniano na bardzo zły. Było to też jedyne osiedle w mieście niepodłączone do kanalizacji.
Dlatego też w 2008 roku, z inicjatywy ówczesnych władz miejskich, opracowano Lokalny Program Rewitalizacji dotyczący osiedla Żarków. Rewitalizacja Żarkowa miała służyć jego bliższej integracji z pozostałymi częściami miasta. Wybudowana wówczas ul. Henryka III Głogowskiego oraz zmiana układu komunikacyjnego na tym obszarze spowodować miały nie tylko lepszy dojazd do osiedla, ale również umożliwić dalszy rozwój budownictwa mieszkaniowego w najbliższym otoczeniu. Docelowo planowano obszar z ładną architekturą, chodnikami, parkingami, placami zabaw, a także wyposażonym w kanalizację sanitarną oraz sieć cieplną. Planowano również klub środowiskowy.
Choć sama kwestia wyburzenia zabytkowych budynków pokoszarowych okazała się kontrowersyjna i spotkała się z głosami sprzeciwu lokalnego środowiska historycznego, nie przeszkodziło to jednak w jej realizacji. Pod koniec 2009 roku miasto uzyskało zgodę konserwatora zabytków na wyburzenie kilku najbardziej zniszczonych budynków pokoszarowych oraz na budowę w ich miejscu nowego budownictwa wielorodzinnego. Rozbiórce uległy budynki przy ul. Folwarcznej nr 4, 5, 6 i 51 zaś całkowicie wyremontowano budynki nr 1 i 3. Rewitalizacja rozpoczęła się w 2011 roku, a jej pierwszy etap trwał do 2014 roku. Na czas prac, lokatorów przeniesiono do innych mieszkań na terenie miasta. Aby zrealizować koncepcję zaplanowanej modernizacji, w miejsce wyburzonych powstało pięć nowych budynków: trzy miejskie i dwa TBS. Co ważne, rozbudowa osiedla trwa do dziś, a stylistyka zarówno odnowionych jak i nowo powstałych budynków nawiązuje do historii tego miejsca. Elewacje przypominają mury pruskie z przełomu XIX i XX w. W sumie, na ok. trzech hektarach terenu żyje dziś ponad 700 mieszkańców.
tekst: Dariusz Andrzej Czaja
