UM Głogów: Historia wsi Wyszanów

Wieś w gminie Szlichtyngowa, położona w Pradolinie Głogowskiej przy ujściu Baryczy do Odry. Pod zlatynizowaną nazwą Wissonowo wymieniona została w łacińskim dokumencie z 1277 r. Na przestrzeni wieków brzmienie nazwy kilkukrotnie się zmieniało. Przed 1945 r. nosiła nazwę Schwusen. Po wojnie do 1947 r. funkcjonowała jako Sworzeń, a następnie przyjęła swoją obecną nazwę.

Interesującym zabytkiem jest ruina kościoła pw. św. Michała, zbudowanego przed 1376 r. Gotycki, jednonawowy budynek, wzniesiono z kamienia polnego i cegły. Posiada charakterystyczną, kwadratową wieżę. Świątynia została zniszczona w XVII w, a w drugiej poł. XIX w. została zabezpieczona w postaci trwałej ruiny i w takiej formie pozostaje do dziś.

W pobliżu kościoła stał pałac wybudowany w XIX w. (na miejscu wcześniejszego dworu). Po II wojnie zaczął niszczeć i ostatecznie rozebrano go w 1965 r. Pozostały po nim jedynie zasypane piwnice. W znajdującym się obok parku zachowały się jeszcze ruiny zdewastowanego mauzoleum grobowego właścicieli majątku. Obecnie podziwiać również można wieżę z 1907 r. z dobudówką, stanowiącą bramę wjazdową do rezydencji. Znajduje się przy niej mocno zniszczony kartusz herbowy, a nad bramą wjazdową widnieją inicjały AGB – Alfred Gilka-Bötzow.

Na początku XX w., ze względu na walory krajobrazowe, Wyszanów stał się miejscowością o charakterze letniskowym (reklamowaną jako „Uzdrowisko klimatyczne w pobliżu lasu i wody”). Sprzyjała też temu budowa kolei Głogów – Góra Śląska (1911) i uruchomienie żeglugi pasażerskiej z Głogowa do Chobieni (1925). Znalazły się tu: przystań wodna, lokal gastronomiczny, kilka sklepów, oraz hotel. Przetrwał on wojnę i służył mieszkańcom jako miejsce zabaw, jednak z czasem popadł w ruinę. Zachowały się tylko jego fragmenty. Na Baryczy istniał most (zniszczony w 1945 r.), oraz wisząca kładka, a transport przez Odrę zapewniał prom w Borkowie. W 1952 r. przy pomocy głogowskich saperów powstał drewniany most. Rozebrano go w 1982 r. kiedy to do użytku oddano betonową przeprawę służącą do dziś.